Ljetnje računanje vremena u 2018. godini završava se 28. oktobra u 3 sata pomjeranjem kazaljki za jedan sat unazad. Iako je zimsko računanje vremena zapravo normalno, mi veći dio godine, čak sedam mjeseci, živimo u skladu s ljetnjim računanjem vremena.
Prelazak na ljetnje vrijeme ima drastičnije posljedice jer narušava biološki ritam i oduzima sat mogućeg sna, dok nam jesenje pomjeranje sata dodaje taj oduzeti sat. Naravno, dan i dalje traje 24 sata, ali ova predstojeća nedelja imaće sat više.
Zimsko računanje vremena ima brojne prednosti i nedostatke, pa vam donosimo nekoliko dragocjenih savjeta šta možemo da uradimo da bi nam promjena što lakše pala.
Prednosti
– Porodice se u zimskom periodu više druže i razgovaraju, što kao rezultat donosi bolje odnose i kvalitetnije provedeno vrijeme. To je zato što se manje vremena provodi napolju zbog nižih temperatura i ranijeg padanja mraka.
– Psiholozi i stručnjaci za spavanje tvrde da se većina ljudi teže prilagođava ljetnjem nego zimskom računanju vremena zato što gubimo jedan sat sna. Organizmu lakše pada prelazak na zimsko nego na ljetnje vrijeme jer je manji napor spavati duže nego kraće.
– Naučnici su zaključili da broj srčanih udara opada 21% nakon vraćanja sata unazad. Situacija je obrnuta tokom proljeća – stopa srčanih udara raste sedam dana nakon pomeranja sata unapijred. To je najizraženije u prva tri dana nakon nedelje u kojoj se prelazi na ljetnje računanje vremena.
Nedostaci
– Kada se pomjera sat u jesen, tokom narednih nedelju dana, mnogi se bude ranije, imaju više problema sa spavanjem, a veća je vjerovatnoća da se bude i tokom noći.
Prelazak na zimsko računanje vremena može biti povezan sa sezonskim poremećajem raspoloženja, odnosno jesenjom depresijom. Zbog kraćeg dana, tj. manje dnevnog svjetla, moguća je pojava simptoma kao što su manjak energije, bezvoljnost, jači apetit, poremećaji spavanja, pojačana želja za slatkim i smanjena želja za seksom. Igranje s prirodnim ciklusom često uzrokuje i smanjenu produktivnost i gubitak interesa za rad, a postajemo podložniji bolestima i umorniji smo.
– Dolazi do nedostatka vitamina D, koji u najvećim količinama crpimo iz sunčevih zraka. S obzirom na to da je sunca manje, potrebno je uravnotežiti ishranu. U hranu bogatu vitaminom D prvenstveno spadaju riba, goveđa džigerica, žumance jajeta, sir i mliječni proizvodi, neke vrste pečuraka i kvasac.
– Mesec dana nakon poslednje nedelje u oktobru događa se više saobraćajnih nesreća nego u ostatku godine, dok je nesreća najmanje u prvim nedeljama ljetnjeg računanja vremena. Ovu pojavu vjerovatno uzrokuje raniji sumrak. Zato pješaci i vozači automobila (i bicikala) treba da budu na dodatnom oprezu.
Savjeti
Sledeće nedelje, kada prestane ljetnje računanje vremena, vjerovatno ćemo osjećati pospanost malo ranije nego što je uobičajeno. Privremeni odlazak na spavanje možemo izbjeći uz ove male trikove kojih se treba pridržavati nekoliko dana.
* Nedeljno izležavanje zvuči primamljivo i mnogi će teško odoljeti iskušenju da na najduži dan u godini odspavaju još jedan sat. Pokušajte ipak da izbjegnete spavanje sat duže jer ćete tako pokvariti naviku koju ste imali tokom sedam mjeseci ljetnjeg računanja vremena.
* Idite u krevet i budite se u isto vreme kao što ste to radili do sada. Izbjegavajte duga spavanja vikendom jer ćete tako stvoriti osećaj da vam tokom radne nedelje nedostaje sna.
* Izlažite se prirodnoj svetlosti tokom dana. S prvim padanjem mraka uključite svetla u kući kako biste upozorili mozak da još nije vreme za spavanje. Izlaganje svetlosti je bitno jer tako sprečavamo izlučivanje melatonina – hormona koji telo prirodno proizvodi i podstiče umor.
* Zamračite sobu jer prirodna svjetlost govori tijelu da je vrijeme za buđenje. Budući da ranije sviće, da se ne biste ranije budili, prije spavanja spustite roletne.
